Xây dựng nếp sống văn minh trong hội nhập

Từ năm 2011 đến nay, toàn tỉnh có trên 98% đám cưới và trên 90% đám tang được tổ chức theo nếp sống văn minh. Cơ bản các thôn, làng, khu phố đã quy hoạch nghĩa trang nhân dân; thành lập Ban tang lễ để kịp thời thăm hỏi, động viên tang chủ, điều hành việc tang và giải quyết các vấn đề có liên quan theo quy định, hướng dẫn của Nhà nước. Hết năm 2017, tỷ lệ hỏa táng trong toàn tỉnh đạt trên 34,3% (năm 2010, tỷ lệ này mới đạt 2,7%). Từ năm 1997 đến nay, toàn tỉnh có gần 90% lượt hộ gia đình được công nhận “Gia đình văn hoá” và trên 70% khu dân cư được công nhận Làng văn hoá, Khu phố văn hoá. Đây là những nhân tố tích cực trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội.

Hiện có hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ đầu tư vào Bắc Ninh. Đây là điều kiện tốt để hội nhập các nền văn hoá khác nhau, chuyển dần sang nếp sống văn minh đô thị, lược bỏ hoặc hạn chế những tập quán, thói quen không phù hợp, phát huy những tập quán tốt vào trong ứng xử cộng đồng, mối quan hệ đa chiều tạo nên môi trường sinh hoạt xã hội mới và giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương.

Tuy nhiên, văn hóa nói chung và nếp sống văn minh cũng đứng trước những thách thức không nhỏ. Thực tế cho thấy, ở một số lễ hội, hiện tượng hành khất, khấn thuê, kinh doanh trong khu vực nội tự di tích, đặt tiền “giọt dầu” bừa bãi, giá dịch vụ còn cao so với thường nhật…chưa được khắc phục triệt để. Trong việc tang, một bộ phận nhân dân thực hiện chưa nghiêm Nghị quyết 22, 20, còn khóc kèn, khóc mướn, làm cỗ mời đông khách trong ngày tang lễ, tổ chức giỗ đầu, cải táng. Một số địa phương chưa quan tâm quy hoạch nghĩa trang đồng bộ, còn hiện tượng chiếm đất canh tác làm mộ phần. Một số đám cưới phô trương hình thức, kéo dài, đón dâu hai lần, mời khách không đúng quy định, mở loa đài to, quá thời gian quy định…

Trong tình hình thế giới nhiều biến động, tiến trình toàn cầu hóa vẫn tiếp diễn, để “hòa” nhưng không “tan” trong hội nhập, đòi hỏi Bắc Ninh không chỉ hướng tới một nền kinh tế tăng trưởng nhanh, bền vững, mà còn phải chú trọng xây dựng một xã hội văn minh, tiên tiến với những giá trị riêng có của mình. Việc xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội cần tiếp tục hành trình “gạn đục, khơi trong” bởi đây là cốt lõi trong việc xây dựng nông thôn mới. Đây là cuộc cách mạng rộng lớn, toàn diện, lâu dài đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, đòi hỏi chính quyền các cấp tập trung chỉ đạo quyết liệt, coi là nhiệm vụ quan trọng của địa phương, đơn vị. MTTQ và các đoàn thể chính trị, tổ chức xã hội đóng vai trò nòng cốt phối hợp tiến hành cuộc vận động từ cơ sở xã, phường, lôi cuốn mọi lực lượng tham gia, tạo ra dư luận xã hội mạnh mẽ phê phán những biểu hiện cổ hủ, xa hoa lãng phí, hiếu danh, vụ lợi trong cưới xin, ma chay, tế lễ không phù hợp với yêu cầu của cuộc sống văn minh.