Nguyễn Đình Xô - Biểu tượng sáng ngời của vùng Kinh Bắc
(BNP) - Tham gia kháng chiến và hy sinh khi mới 23 tuổi, liệt sĩ Nguyễn Đình Xô đã có nhiều cống hiến to lớn cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Tấm gương đấu tranh, sẵn sàng hy sinh của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô là biểu tượng sáng ngời của vùng Kinh Bắc, một chiến sĩ cộng sản bất khuất, kiên trung, xứng đáng được Đảng, Nhà nước tôn vinh, truy tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Lãnh đạo tỉnh thăm quan hiện vật về Trại giam Phú Quốc tại Hội thảo khoa học về thành tích của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô.
Liệt sĩ Nguyễn Đình Xô là một trong gần 600 chiến sĩ cách mạng Bắc Ninh bị địch bắt, giam giữ và tù đày tại Trại giam Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang). Sinh ngày 04/7/1946, Nguyễn Đình Xô xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo tại thôn Hộ Vệ, xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Trước khi nhập ngũ, đồng chí là một Bí thư Chi đoàn mẫu mực, hăng hái tại địa phương. Năm 1965, cả nước sôi sục khí thế kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước, Nguyễn Đình Xô đã hăng hái viết đơn tình nguyện “bằng máu” lên đường nhập ngũ. Ngày 13/9/1965, đồng chí nhập ngũ vào Đoàn 250 (Hiệp Hòa - Hà Bắc). Sau 3 tháng huấn luyện, đồng chí được biên chế về Trung đoàn 88, Sư đoàn 308. Đồng chí vào Nam chiến đấu ngày 31/12/1965, thuộc Đại đội 6, Tiểu đoàn 5, Trung đoàn 88A (nay là Trung đoàn 88, Sư đoàn 302, Quân khu 7).
Ngày 28/7/1966, trong trận chiến đấu ác liệt, đồng chí bị thương rồi bị địch bắt, giam cầm. Năm 1967, đồng chí bị đày ra Trại giam Phú Quốc. Tại đây, đồng chí được giao là Bí thư Chi Đoàn, luôn nêu cao tinh thần chiến đấu trực diện với kẻ thù, giữ vững phẩm chất danh dự của người quân nhân cách mạng. Trong cuộc đấu tranh đòi nhà cầm quyền Sài Gòn chấp hành nghiêm Công ước Giơ-ne-vơ "về cách đối xử với tù binh", dù nhiều lần bị địch tra tấn dã man nhưng đồng chí luôn khẳng khái, hiên ngang, trung thành tuyệt đối với lý tưởng của Đảng, không khuất phục trước đòn, roi của kẻ thù.
Vào đầu năm 1969, khi có đoàn Hồng Thập Tự quốc tế ra đảo Phú Quốc thị sát trại giam tù binh cộng sản Việt Nam, kẻ địch đã che giấu tội ác bằng cách doạ nạt người tù không được tố cáo những thực tế vô nhân đạo đang diễn ra tại nhà tù mà phải nói chúng đối xử với tù binh là đúng theo Công ước Giơ-ne-vơ. Song, khi phái đoàn tới tiếp xúc thì đồng chí Nguyễn Đình Xô và nhiều bạn tù khác đã đứng bật dậy nói những lời đanh thép, tố cáo sự thật dã man trong trại giam tù binh cộng sản Việt Nam tại Phú Quốc.
Chính những hành động đó, Bộ chỉ huy trại giam đã trả đũa vô cùng độc ác tất cả các tù binh dám tố cáo chúng với phái đoàn. Riêng đồng chí Nguyễn Đình Xô đã bị chúng tra tấn dã man, chúng đưa đồng chí từ phòng tra tấn trở lại trại giam B5 với thân thể đầy những vết đòn roi, đặc biệt chúng cố tình hành hạ và trắng trợn cho tất cả tù binh trong trại giam thấy rõ: Sau này, Nguyễn Đình Xô có sống trở về cũng không thể sinh được con cái.
Ngày 12/4/1969, bọn cai ngục đã gọi 12 tù binh có ảnh hưởng lớn tới phong trào đấu tranh (trong đó có Nguyễn Đình Xô) để thực hiện ý đồ đàn áp triệt để tù binh. Mọi người đều hiểu ra khỏi trại lần này là sẽ bị tra tấn tàn khốc, riêng đồng chí Nguyễn Đình Xô thì xác định rõ với đồng đội sẽ không có ngày trở lại. Trước giờ ra khỏi trại giam, đồng chí Nguyễn Đình Xô đã trao lại chiếc áo lành cho đồng đội là Nguyễn Hữu Danh (là Bí thư Chi bộ) đổi lấy chiếc áo rách và lời nói từ biệt đồng đội, đồng hương: “Anh em cứ yên tâm giữ vững lý tưởng, tôi sẽ chiến đấu với chúng đến hơi thở cuối cùng”.
Bọn địch đã tra tấn 12 người bằng nhiều trận đòn hiểm độc và sau đó chúng đã tra tấn đồng chí Nguyễn Đình Xô trước mặt 11 tù binh. Đây là cuộc tra tấn vừa tàn nhẫn, vừa man rợ với hình thức đóng đinh vào 10 đầu ngón tay, vào mắt cá chân khiến máu và tủy xương ứa ra, sau đó chúng dùng bao tải loại 100kg trùm kín người đồng chí, dùng gáo múc nước sôi dội từ chân lên đầu, vừa dội chúng vừa hỏi cung. Song, vang lên, giận dữ, đanh thép vẫn là lời sang sảng của đồng chí lên án bọn tay sai cai ngục cho tới khi nước sôi làm thân thể đồng chí bất động, đồng chí Nguyễn Đình Xô đã anh dũng hy sinh để giữ vững khí tiết của người chiến sĩ cách mạng. Năm đó, đồng chí mới 23 tuổi.
Sau 4 ngày đồng chí Nguyễn Đình Xô hy sinh, vào ngày 15/4/1969, trại giam B5 tổ chức lễ truy điệu liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, Đảng ủy phân khu B5 quyết định kết nạp đồng chí vào Đảng Cộng sản Việt Nam, lấy ngày 12/4/1969 là ngày kết nạp và cũng là ngày công nhận Đảng viên chính thức.
Những ngày tháng sau đó, noi gương liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày tại Trại giam Phú Quốc tiếp tục đấu tranh anh dũng, kiên cường với kẻ thù cho tới ngày Hiệp định Pa-ri được ký kết (27/01/1973) và được trao trả. Bộ Chính trị đã phong tặng danh hiệu "Những người chiến thắng trở về" cho các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày. Ngày 27/4/2012, cùng với các cựu tù Côn Đảo, tập thể cựu tù Phú Quốc đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân". Danh hiệu này có được chính là từ quá trình đấu tranh kiên cường, không tiếc máu xương trên đảo ngục của tù binh cộng sản, trong đó có liệt sĩ Nguyễn Đình Xô.
Ghi nhớ công lao của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, sau 49 năm kể từ ngày hy sinh, Nhà nước truy tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" cho liệt sĩ Nguyễn Đình Xô. Ngày 24/7/2018, tỉnh Bắc Ninh long trọng tổ chức Lễ truy tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" cho liệt sĩ Nguyễn Đình Xô. Đây là dịp để Đảng bộ, chính quyền và các tổ chức chính trị xã hội cùng nhân dân trong tỉnh tri ân, tôn vinh tấm gương anh dũng chiến đấu, hy sinh của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô - biểu tượng sáng ngời của vùng đất Kinh Bắc. Qua đó, góp phần giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống cách mạng, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ, đồng thời động viên lớp trẻ phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng của cha ông để học tập, rèn luyện thành người có ích, xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước trong thời kỳ mới.
Ngày 28/7/1966, trong trận chiến đấu ác liệt, đồng chí bị thương rồi bị địch bắt, giam cầm. Năm 1967, đồng chí bị đày ra Trại giam Phú Quốc. Tại đây, đồng chí được giao là Bí thư Chi Đoàn, luôn nêu cao tinh thần chiến đấu trực diện với kẻ thù, giữ vững phẩm chất danh dự của người quân nhân cách mạng. Trong cuộc đấu tranh đòi nhà cầm quyền Sài Gòn chấp hành nghiêm Công ước Giơ-ne-vơ "về cách đối xử với tù binh", dù nhiều lần bị địch tra tấn dã man nhưng đồng chí luôn khẳng khái, hiên ngang, trung thành tuyệt đối với lý tưởng của Đảng, không khuất phục trước đòn, roi của kẻ thù.
Vào đầu năm 1969, khi có đoàn Hồng Thập Tự quốc tế ra đảo Phú Quốc thị sát trại giam tù binh cộng sản Việt Nam, kẻ địch đã che giấu tội ác bằng cách doạ nạt người tù không được tố cáo những thực tế vô nhân đạo đang diễn ra tại nhà tù mà phải nói chúng đối xử với tù binh là đúng theo Công ước Giơ-ne-vơ. Song, khi phái đoàn tới tiếp xúc thì đồng chí Nguyễn Đình Xô và nhiều bạn tù khác đã đứng bật dậy nói những lời đanh thép, tố cáo sự thật dã man trong trại giam tù binh cộng sản Việt Nam tại Phú Quốc.
Chính những hành động đó, Bộ chỉ huy trại giam đã trả đũa vô cùng độc ác tất cả các tù binh dám tố cáo chúng với phái đoàn. Riêng đồng chí Nguyễn Đình Xô đã bị chúng tra tấn dã man, chúng đưa đồng chí từ phòng tra tấn trở lại trại giam B5 với thân thể đầy những vết đòn roi, đặc biệt chúng cố tình hành hạ và trắng trợn cho tất cả tù binh trong trại giam thấy rõ: Sau này, Nguyễn Đình Xô có sống trở về cũng không thể sinh được con cái.
Ngày 12/4/1969, bọn cai ngục đã gọi 12 tù binh có ảnh hưởng lớn tới phong trào đấu tranh (trong đó có Nguyễn Đình Xô) để thực hiện ý đồ đàn áp triệt để tù binh. Mọi người đều hiểu ra khỏi trại lần này là sẽ bị tra tấn tàn khốc, riêng đồng chí Nguyễn Đình Xô thì xác định rõ với đồng đội sẽ không có ngày trở lại. Trước giờ ra khỏi trại giam, đồng chí Nguyễn Đình Xô đã trao lại chiếc áo lành cho đồng đội là Nguyễn Hữu Danh (là Bí thư Chi bộ) đổi lấy chiếc áo rách và lời nói từ biệt đồng đội, đồng hương: “Anh em cứ yên tâm giữ vững lý tưởng, tôi sẽ chiến đấu với chúng đến hơi thở cuối cùng”.
Bọn địch đã tra tấn 12 người bằng nhiều trận đòn hiểm độc và sau đó chúng đã tra tấn đồng chí Nguyễn Đình Xô trước mặt 11 tù binh. Đây là cuộc tra tấn vừa tàn nhẫn, vừa man rợ với hình thức đóng đinh vào 10 đầu ngón tay, vào mắt cá chân khiến máu và tủy xương ứa ra, sau đó chúng dùng bao tải loại 100kg trùm kín người đồng chí, dùng gáo múc nước sôi dội từ chân lên đầu, vừa dội chúng vừa hỏi cung. Song, vang lên, giận dữ, đanh thép vẫn là lời sang sảng của đồng chí lên án bọn tay sai cai ngục cho tới khi nước sôi làm thân thể đồng chí bất động, đồng chí Nguyễn Đình Xô đã anh dũng hy sinh để giữ vững khí tiết của người chiến sĩ cách mạng. Năm đó, đồng chí mới 23 tuổi.
Sau 4 ngày đồng chí Nguyễn Đình Xô hy sinh, vào ngày 15/4/1969, trại giam B5 tổ chức lễ truy điệu liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, Đảng ủy phân khu B5 quyết định kết nạp đồng chí vào Đảng Cộng sản Việt Nam, lấy ngày 12/4/1969 là ngày kết nạp và cũng là ngày công nhận Đảng viên chính thức.
Những ngày tháng sau đó, noi gương liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày tại Trại giam Phú Quốc tiếp tục đấu tranh anh dũng, kiên cường với kẻ thù cho tới ngày Hiệp định Pa-ri được ký kết (27/01/1973) và được trao trả. Bộ Chính trị đã phong tặng danh hiệu "Những người chiến thắng trở về" cho các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày. Ngày 27/4/2012, cùng với các cựu tù Côn Đảo, tập thể cựu tù Phú Quốc đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân". Danh hiệu này có được chính là từ quá trình đấu tranh kiên cường, không tiếc máu xương trên đảo ngục của tù binh cộng sản, trong đó có liệt sĩ Nguyễn Đình Xô.
Ghi nhớ công lao của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô, sau 49 năm kể từ ngày hy sinh, Nhà nước truy tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" cho liệt sĩ Nguyễn Đình Xô. Ngày 24/7/2018, tỉnh Bắc Ninh long trọng tổ chức Lễ truy tặng danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" cho liệt sĩ Nguyễn Đình Xô. Đây là dịp để Đảng bộ, chính quyền và các tổ chức chính trị xã hội cùng nhân dân trong tỉnh tri ân, tôn vinh tấm gương anh dũng chiến đấu, hy sinh của liệt sĩ Nguyễn Đình Xô - biểu tượng sáng ngời của vùng đất Kinh Bắc. Qua đó, góp phần giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống cách mạng, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ, đồng thời động viên lớp trẻ phát huy cao độ chủ nghĩa anh hùng cách mạng của cha ông để học tập, rèn luyện thành người có ích, xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước trong thời kỳ mới.
Source:
Cổng TTĐT tỉnh